Venezuela
Om goed te kunnen begrijpen hoe een computerspel levens red, moet je begrijpen hoe het zo ver is kunnen komen. Venezuela is een land in Latijns-Amerika en is de grootste producent van ruwe olie in de wereld. Wanneer in 2001 de olieprijzen stegen, nationaliseerde Chavez, toenmalig president, de olie-industrie. Miljarden dollars die normaal naar Amerika gingen, stroomden nu naar Venezuela. Chavez, lid van de socialistische partij, gebruikte dit geld voor voedselsubsidies, een betere educatie en een gezondheidssysteem.
Om een metafoor te gebruiken: Venezuela had net de loterij gewonnen en zorgde ervoor dat daklozen elke dag kaviaar en champagne werd voorgeschoteld. Het volk zal je graag hebben, maar een slimmer en meer economisch plan is om ze ingeblikt voedsel te geven waar ze een langere tijd mee toe kunnen komen.
De armoede verminderde snel, maar tegelijkertijd waren veel mensen rechtstreeks afhankelijk van de olieprijzen. Wat Venezuela niet had, was een langetermijnbeleid.
Hollandse ziekte is een term uit de economie, waarbij wordt bedoeld dat de waarde van een munt stijgt als gevolg van de verkoop van pas ontdekte grondstoffen. … De “Dutch Disease” zou, aldus The Economist, betekenen dat de aardgasbaten werden gebruikt voor consumptieve en socialistische politieke doeleinden.
Door de verkoop van aardolie steeg de Venezolaanse munt, de bolivar. Omdat de bolivar meer waard was, konden Venezolanen makkelijker goederen uit andere landen kopen, waardoor de lokale Venezolaanse zaken met veel concurrentie te maken kregen. Door de stijging van de bolivar zijn Venezolaanse goederen opeens veel duurder geworden en minder aantrekkelijk voor de globale markt. Dit maakte export naar andere landen vrijwel onmogelijk.
In andere landen met olie, zoals Noorwegen, Verenigde Arabische Emiraten, Iran,… werden er door de overheid regels opgelegd die ervoor moesten zorgen dat de binnenlandse economie kon blijven draaien. In Venezuela gebeurde dit niet, maar de inwoners kregen toch nog steeds een stevige uitkering, omdat het land zo rijk was.
De loterijwinnaar had ontslag genomen van zijn job, was al zijn geld aan het uitgeven en had het huis dat hij had gekocht met zijn winst, verkocht om meer loterijtickets te kopen.
Maar dit is toch geen probleem! Venezuela heeft het meeste olie ter wereld. Olie is een eindige grondstof dus de prijs zal altijd blijven stijgen! (spoiler alert, it didn’t)
Op dat moment is de hele economie van Venezuela zo afhankelijk van de prijs van olie, dat ook maar de kleinste daling het hele land kan doen instorten. Wanneer de prijs van olie onvermijdelijk daalde, probeerde Venezuela de crisis op te lossen door enorme hoeveelheden geld te printen. Dat zorgde voor een hyperinflatie.
Het minimumloon per maand in Venezuela is 33500 bolivar. Dat is gelijk aan €2,80.
Het gemiddelde maandloon is 132000 bolivar, gelijk aan €11,80. Chirurgen zijn het best betaald, zij verdienen 744000 bolivar. Dat komt overeen met €62.
De gemiddelde Venezolaan moet dus rondkomen met een schamele €11,80 per maand. Trek daar al €9 af voor huur, elektriciteit en internet en je kan nog maar €2 uitgeven aan brood of melk.
Wat heeft dit in godsnaam te maken met Runescape?
Op het eerste zicht lijkt een computerspelletje het minst van de zorgen van de Venezolanen, maar toch speelt een aanzienlijk aantal Venezolanen het. Maar wat is Runescape nu juist?
Runescape is een MMORPG, wat staat voor Massively Multiplayer Online Role-Playing Game, uit 2001. Kort uitgelegd: een spel waar veel mensen zich inleven in hun avatar en met elkaar omgaan. Het doel van het spel is beter te worden in bepaalde skills door ze te trainen. Door deze skills te trainen verkrijg je virtuele items, die je dan weer voor virtueel geld kan verkopen. Met dit geld kun je dan andere virtuele items kopen. Deze cyclus heeft ervoor gezorgd dat er een gezonde en uitgebreide economie tot stand is gekomen met vraag, aanbod, schaarste en overvloed. Een economie met prijzen die stabieler zijn dan die in Venezuela.
Virtueel rijk worden in Runescape is een tijdrovende taak. Dat is waar de Venezolanen op het toneel verschijnen. Er bestaat zoiets als Real World Trading. Dat betekent dat virtuele items zoals geld in het spel, verkocht worden voor geld in de echte wereld.
“Goldfarmers” kunnen per uur 500k tot 2 mil coins verdienen. Een ervaren speler kan dus €1-2 per uur verdienen.
Dat lijkt misschien weinig maar als je uitrekent dat het gemiddelde loon van een Venezolaan ongeveer €1 per maand is, merk je al snel hoeveel geld er hiermee te verdienen valt. Door enkele uren te spelen, kan men meer geld verdienen dan een chirurg of advocaat. De meesten verdienen €50-150 per maand waarmee ze hun hele gezin kunnen onderhouden. Omdat het zo’n goede manier is om geld te verdienen, zijn veel Venezolanen beginnen met spelen.
Waarom Runescape?
Internet en elektriciteit zijn relatief goedkoop in Venezuela. Het spel is niet zwaar en vraagt niet veel van je computer, dus met een oude computer kan je nog steeds spelen. Het exact aantal Venezolaanse spelers is niet bekend, maar wanneer in maart 2020 de stroom uitviel in het hele land, toonde dat een duidelijke daling van het aantal spelers.
Op de grafiek is te zien dat op het tijdstip van de stroomuitval, het spelersaantal plotseling van ongeveer 75000 naar 40000 is gegaan. Dat betekent dat op 7 maart om 12:00 ongeveer 45% van alle spelers uit Venezuela kwamen.
Gevaren
De makers zijn niet blij met de komst van deze Real World Traders. Elk item in het spel is eigendom van Jagex en mag dus niet verkocht worden voor echt geld. In de regels van Jagex, de makers van het spel, staat duidelijk aangegeven dat Real World Trading niet toegestaan is en dat accounts die de regel breken gebannen zullen worden.
Het account waar ze talloze uren in hebben geïnvesteerd wordt verwijderd van het spel. Voor een Venezolaanse goldfarmer is dit het ergste wat er kan gebeuren. Geen account betekent geen inkomsten, en geen inkomsten betekent geen eten op tafel.
Ook spelers die voor het genot spelen zijn niet opgezet met de activiteiten van de Venezolanen. Het verkopen van virtuele goederen voor echt geld heeft grote gevolgen voor de economie van het spel. Fans van Runescape vinden dat goldfarmers het spel ruïneren.
De Runescape gemeenschap is daarom in opstand gekomen tegen de Venezolanen. Er worden manieren bedacht om hen in het spel te vermoorden en al hun geld en spullen af te nemen. Vaak zijn er ook racistische haatgroepen in het spel die niets anders doen dan goldfarmers beletten om geld te verdienen.
In het onderstaande filmpje is te zien hoe een speler Venezolanen meelokt met de belofte dat ze veel geld kunnen verdienen. De speler neemt hen mee naar een plek waar hij hen kan vermoorden en al hun spullen kan stelen. Op de achtergrond worden uitspraken van Donald Trump zoals ‘Build That Wall’ afgespeeld.
Getuigenis van een goldfarmer
Een Venezolaanse goldfarmer die graag anoniem wilt blijven, getuigt over het leven in Venezuela tijdens een crisis, over het spelen van Runescape als een fulltime baan en over hoe ze het land willen ontvluchten.
Ik was afhankelijk van mijn ouders, nu zijn ze afhankelijk van mij.
Wat heb je gedaan voordat je geld verdiende met Runescape?
Voor onze financiele situatie verslechterde, studeerde ik aan de universiteit, ik had niet eens een vaste baan. Ik was afhankelijk van mijn ouders, nu zijn ze afhankelijk van mij. Ik ben de kostwinner van het huis. Mijn broers, zussen en ouders verdienen samen niet meer dan 16 euro per maand.
Hoe gebruik je het geld dat je hebt verdiend?
Het is mijn doel om Bitcoin en bolivars op mijn bankrekening te krijgen. Ik probeer te voorkomen dat ik contant geld afhaal, maar soms is het noodzakelijk. Het kleine bedrag dat we uitgeven gaat naar voedsel en andere basisbehoeften, de rest spaar ik, zodat we het land kunnen verlaten wanneer de situatie verergert.
Hoe is het om in Venezuela te winkelen?
Als je goedkope prijzen wilt, moet je in lange rijen aanschuiven. De grote supermarkten zijn altijd snel uitverkocht. Als je extra geld hebt, kun je buurtwinkels vinden die producten voor een hogere prijs verkopen. Mijn familie koopt spaghetti, rijst, banaan en kleine hoeveelheden vlees en groenten om rond te komen. Dure goederen zoals shampoo, wasmiddel, zeep en kledij worden zo lang mogelijk gebruikt. Ik draag nog steeds kleren uit 2014.
Denk je dat de situatie in Venezuela zal verbeteren?
Ik denk dat het heel lang gaat duren voor Venezuela terug helemaal hersteld is, maar tot dan kan ik niet wachten. Wanneer ik genoeg geld heb, vlucht ik met mijn gezin naar een ander land.
Naar welk land wil je vluchten?
We zijn momenteel bezig met paspoorten voor mijn gezin te verkrijgen. Misschien Peru of Colombia. Paraguay is ook een optie.
Besluit
Venezuela is in crisis en gaat nog zware tijden tegemoet. Het spel is voor sommigen de enige manier om te overleven. Wat velen vaak vergeten, is dat achter de pixels echte mensen zitten, met echte gezinnen en echte problemen. Zolang de toestand van Venezuela niet verbeterd, gaat runescape één van de weinige stabiele manieren zijn om geld te verdienen.
Net als de bovenvermelde haatgroepen, moeten groepen met het hart op de juiste plaats ook samenkomen. Zo heeft een populaire Runescape youtuber zijn volgers aangemaand om een donatie te doen aan het International Rescue Committee. Maar ook informeren en begrip tonen zijn goede stappen in juiste richting.
De volgende keer dat je een Venezolaan in Runescape ziet, laat hem dan zijn gang gaan. Je red er misschien een leven mee.
Spotlight 